Aşk-ı Memnu

Roman Konusu

Yazar: Halid Ziya Uşaklıgil (1866- 1945)   

   

    Adnan Bey İstanbul da yaşayan varlıklı dul bir adamdır. İki çocuğu vardır. Bir gün ani bir şekilde kendinden yaşça küçük genç Bihter ile evlenir. Bihter'in annesi Firdevs Hanım, Bülent Bey takımının partilerinde sık katılan bir kadındır. 

   Adnan Beyin kızı Nihal bu evliliği kabullenmekte zorlanır. Nihal Bihter'i annesi yerine koyamaz. Nihal kardeşi Bülent'i çok sevmektedir. Bülent'in yatılı okuması Nihal'i çok yalnızlaştırır. Birde babasının başka bir kadınla evliliği Nihal'i daha da içine kapanık yapar.    

   Bihter kendisinden yaşça büyük ve varlıklı biri ile evlenip hem rahat yaşamak hem de annesinden farklı olarak sorumluluk sahibi biri olmaya çalışır. Bu çabası ta ki gönlü aynı evde Adnan Bey'in yeğeni Behlül'e kayana kadar. Aralarındaki yakınlaşma aşka dönüşür. Bihter hayata aşık olmak için geldiğini düşünür. Yalnız Behlül'ün  Nihal ile nişanlanması Bihter de büyük bir kıskançlık yaratır. Yasak aşklarına şahit olan evdeki hizmetli Beşir bu yasak aşkı Adnan Bey'e anlatır. Nihal'de bu aşkı öğrenince hastalanır. Bihter bu vicdan azabı ile yaşayamayacağını her şeyin açığa çıkmasından korkarak intihar eder.

     Adnan Bey bunca zaman bu olanları fark edemediği için kendini suçlu hisseder. Çocukları Nihal ve Bihter'i çok ihmal ettiğinin farkına varır. Ve bu aldığı ders ile yeniden eski günlere dönmek için çabalar.

Yorum: 

   Kitap bir dönem Batı edebiyatında da meşhur olan yasak aşk temalı. Karısını hayattayken erken kaybeden bir adam ve annesine benzemek istemeyen genç bir kadın. Hayat tecrübesi az ve annesinden nefret eden bu genç kadın. Bilinçli olarak her nasılsa kendini özleştiremediği annesine romanın sonunda benzer. Hatta ondan daha kötü bir duruma düşerek bunu canı ile öder. Kişilerin burada kendilerini tam anlamıyla tanımadıklarını söyleyebiliriz. Doyurulmamış arzular başka şekilde yani istenmeyen bir şekilde ortaya çıkabilir. Kendimizi yakınlarımızdan ayıramayız ama amaç kimseyi geçmek değil kendimizi geçmek olmalı. Bir inat ve yarış halindeki arzuların kişiye getirdiği zararları bu romandaki şahıslar üzerinden görmekteyiz.

Sanat İlhamlı ⛬